Realisme

Professor van Walsum denkt dat hij een "realistische" opmerking heeft gemaakt over de impasse van de onderhandelingen tussen het koninkrijk Marokko en het Volksfront voor de bevrijding van West Sahara, beter bekend als het Polisario. Volgens de professor zal het bestreden gebied niet onafhankelijk kunnen worden omdat Frankrijk en de USA geen sancties tegen Marokko willen instellen. Heeft de professor gelijk?

Voor een mening daarover moet eerst naar de stand van zaken worden gekeken en die is als volgt. Marokko heeft ongeveer 4/5 deel van West Sahara bezet. Dat is het belangrijkste deel met de kuststrook waarin de grootste steden liggen en de fosfaatmijnen. Marokko noemt dit de Marokkaanse Sahara. Volgens de VN terminologie is het een "niet zelfbesturend gebied" waarvan de status nog moet worden bepaald.
Het andere 1/5 deel van West Sahara is woestijn waar nomaden leven van de veeteelt en er zijn Polisario soldaten. Dit wordt door Saharanen het bevrijde gebied genoemd. Het bestuur wordt hier gevormd door de RASD (Republiek van Arabisch Saharaanse Democraten).

Marokko heeft de oorspronkelijke bevolking voor een groot deel uit het door hun bezette gebied verjaagd. Een deel van de achterblijvers werkt samen met Marokko en het andere deel wordt grof onderdrukt. De vluchtelingen wonen nu al tientallen jaren in vluchtelingenkampen over de grens met Algerije. Zij blijven via het Front Polisario verbonden met de achterblijvers.
Het gebied rond de vluchtelingenkampen in Algerije heeft een autonome status gekregen. De Saharanen besturen zichzelf. Het Saharaans bestuur wordt ook daar gevormd door de RASD. Deze staat, die is uitgeroepen in 1976, vormt dus het bestuur van zowel een autonoom gebied binnen Algerije, als van het eigen territorium in West Sahara.
De RASD onderhandelt via het Volksfront Polisario met van Walsum over het door Marokko bezette territorium. Van Walsum erkent de RASD niet. Het is een tamelijk unieke situatie.

De RASD is erkend door tientallen landen in de Derde Wereld. De RASD bestaat werkelijk maar is met een bevolking in vluchtelingenkampen zeer afhankelijk van buitenlandse hulp. De kampen bevinden zich immers in het onvruchtbaarste gedeelte van de woestijn dat bekend staat als de Hamada.


Professor van Walsum bedoelde met zijn opmerking dat het niet realistisch is om te denken dat Marokko zich onder druk van sancties terugtrekt zodat het gebied onafhankelijk wordt en de vluchtelingen kunnen terugkeren om te leven van de vruchten van hun land. Opgemerkt moet worden dat van Walsum niets heeft gezegd over het bevrijde gebied. Dat is een blinde vlek bij de professor.

Van Walsum is sanctie-deskundige. Hij is voorzitter geweest van het sanctie-comitee tegen Irak. Van Walsum weet dat je een bevolking kapot kan krijgen met een embargo en is ook bereid om daaraan mee te werken. Er is geen denken aan een embargo tegen de Marokkaanse bevolking maar de Saharaanse vluchtelingenbevolking leeft al heel lang onder omstandigheden die erger zijn dan die door de blokkades tegen Cuba of Irak. Als de professor een oplossing voor de impasse wil forceren, en dat wil hij, dan is het de meest voor de hand liggende optie om de zwakste partij te breken. Dat was de burgerbevolking in Irak en dat zijn nu dus de vluchtelingen in Algerije.

Iedereen zonder geweten kan dat soort oplossingen bedenken. Van Walsum noemt het "realistisch" om daarvoor te kiezen. Professor Van Walsum is overigens een amateurfilosoof die van zijn christelijke geloof is afgevallen. Hij heeft vorig jaar een boekje over de "vrije wil" geschreven, waar hij ook niet zo in gelooft. Hij had kennelijk tijd over.

Maar het botte realisme van van Walsum is onwerkelijk.

Het vrijwillig opheffen van de RASD is alleen mogelijk als daar heel veel tegenover staat, en dat staat er niet. Een vrijwillige opheffing van een staat is bovendien onwaarschijnlijk omdat het is nog nooit is voorgekomen dat een republiek zichzelf ophief, laat staan om op te gaan in een koninkrijk.
En een poging om de RASD onvrijwillig op te heffen wil zeggen: oorlog, en die te vermijden was nu juist de missie van de professor.
Linksom of rechtsom: het realisme van de professor is zinloos en levert niets op. De missie van Van Walsum is mislukt, deze man heeft gefaald en het is beter als hij ophoudt met zijn gepruts.
In een volgend bericht ga ik in op de gemiste kansen van Van Walsum.